1. Kiểm tra GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Người mua nên yêu cầu người bán cho xem bản chính GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
- Trường hợp người bán không cho xem hoặc lấy lý do để từ chối cho xem thì có thể diện tích nhà đất đó có thể chưa được cấp GCN hoặc đang đang có vấn đề pháp lý (như cầm cố, thế chấp ở ngân hàng, tranh chấp với người khác, không đồng ý cho chuyển nhượng).
- Trường hợp người mua cho xem GCN nhưng muốn kiểm tra một lần nữa về giá trị pháp lý của GCN đó thì có thể kiểm tra lại một lần nữa bằng cách đề nghị với bên bán cùng đến cơ quan tài nguyên môi trường để kiểm tra, xác nhận.
2. Kiểm tra hiện trạng thực tế thửa đất, căn nhà.
Bên mua cần so sánh hiện trạng về diện tích căn nhà, thửa đất trên thực địa có phù hợp với sơ đồ thửa đất ghi trên GCN hay không. Trường hợp có sự khác biệt thì bên mua phải yêu cầu bên bán giải trình nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt đó mà người mua cần xem xét lại vấn đề này.
Lưu ý: Hợp đồng chuyển nhượng mà các bên thực hiện tại cơ quan công chứng sẽ ghi theo đúng GCN mà không ghi theo hiện trạng, thực tế sử dụng.
3. Kiểm tra tình trạng tranh chấp với các hộ liền kề hoặc các chủ thể khác
Theo Điều 11 Thông tư 34/2014/TT-BTNMT quy định về xây dựng, quản lý, khai thác hệ thống thông tin đất đai quy định tổ chức, cá nhân có nhu cầu khai thác dữ liệu đất đai nộp phiếu yêu cầu hoặc gửi văn bản yêu cầu cho các cơ quan cung cấp dữ liệu đất đai theo Mẫu số 01/PYC bằng một trong các phương thức sau:
- Nộp trực tiếp tại cơ quan cung cấp dữ liệu đất đai;
- Gửi qua đường công văn, fax, bưu điện;
- Gửi qua thư điện tử hoặc qua cổng thông tin đất đai.
Khi nhận được phiếu yêu cầu, văn bản yêu cầu hợp lệ của tổ chức, cá nhân, cơ quan cung cấp dữ liệu đất đai thực hiện việc cung cấp dữ liệu cho tổ chức, cá nhân có yêu cầu khai thác dữ liệu. Trường hợp từ chối cung cấp dữ liệu thì phải có văn bản trả lời nêu rõ lý do.
Lưu ý: Sau khi tổ chức, cá nhân thực hiện xong nghĩa vụ tài chính thì cơ quan cung cấp dữ liệu đất đai mới thực hiện cung cấp dữ liệu đất đai theo yêu cầu.
Ngoài ra, về thời hạn cung cấp dữ liệu đất đai thực hiện theo quy định sau:
Trường hợp nhận được yêu cầu trước 15 giờ thì phải cung cấp ngay trong ngày; trường hợp nhận được yêu cầu sau 15 giờ thì cung cấp dữ liệu đất đai được thực hiện vào ngày làm việc tiếp theo;
Trường hợp yêu cầu cung cấp dữ liệu đất đai dưới hình thức tổng hợp thông tin thì thời hạn cung cấp dữ liệu đất đai được xác định theo thỏa thuận giữa cơ quan cung cấp dữ liệu đất đai và người có yêu cầu bằng hình thức hợp đồng.
4. Kiểm tra tình trạng quy hoạch.
Để kiểm tra quy hoạch, bên mua có thể liên hệ với Văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất để được cung cấp thông tin chính thống.
Lưu ý: Người yêu cầu phải trả phí cung cấp thông tin.
Ngoài ra, người mua cũng có thể tìm hiểu qua cán bộ địa chính xã, phường hoặc những người sinh sống liền kề thửa đất để hỏi thông tin quy hoạch. Tuy nhiên, những thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo mà không có giá trị ràng buộc nào đối với các bên.
5. Kiểm tra bên bán có nhận đặt cọc hay ủy quyền cho người khác thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất
Bên mua có thể đến cơ quan công chứng (Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng) trên nơi có nhà đất để nhờ tra cứu thông tin thửa đất đã có giao dịch đặt cọc hay ủy quyền hay không.
Lưu ý: Nếu việc ủy quyền hoặc đặt cọc trước đó không được công chứng thì sẽ không có thông tin trên hệ thống.
